Featured

CHIBAI.! THIS IS THE FIRST POST AND THIS BLOG (GANGMIFORUM.BLOGSPOT.COM) IS CREATED ON THE 16th MARCH OF 2017 UNDER THE OBSERVANCE AND MAINTENANCE OF GANGGAMNEWS (1st Microblogging News Service in Gangte, Since 2008) THIS BLOG WILL CONTAIN VARIOUS ASPECTS LIKE: NEWS, INTERVIEW, ARTICLES, RECRUITMENTS, JOBS, HISTORY, DOCUMENTS, MUSIC ALBUMS, PHOTO ALBUMS, DOWNLOADS AND MANY MORE..>> LET'S JOIN HANDS TOGETHER FOR THIS FORUM A SUCCESSFUL AND RELIABLE SOURCES NOW AND FUTURE..!! YOUR COMMENTS, SUGGESTION AND FEEDBACK FOR THIS FORUM IS MOST WELCOME AND DO WRITE/MAIL TO US AT: GangmiForum@Gmail.com GANGGAM FORUM DAMSAWT HEN.!

Featured

CHIBAI.!

THIS IS THE FIRST POST AND THIS BLOG (GANGMIFORUM.BLOGSPOT.COM) IS CREATED ON THE 16th MARCH OF 2017 UNDER THE OBSERVANCE AND MAINTENANCE OF GANGGAMNEWS (1st Microblogging News Service in Gangte, Since 2008)

THIS BLOG WILL CONTAIN VARIOUS ASPECTS LIKE: NEWS, INTERVIEW, ARTICLES, RECRUITMENTS, JOBS, HISTORY, DOCUMENTS, MUSIC ALBUMS, PHOTO ALBUMS, DOWNLOADS AND MANY MORE..>>

LET'S JOIN HANDS TOGETHER FOR THIS FORUM A SUCCESSFUL AND RELIABLE SOURCES NOW AND FUTURE..!!

YOUR COMMENTS, SUGGESTION AND FEEDBACK FOR THIS FORUM IS MOST WELCOME AND DO WRITE/MAIL TO US AT: GangmiForum@Gmail.com

GANGGAM FORUM DAMSAWT HEN.!

Monday, 26 March 2018

​I change Sabbath Day into Sunday by my power..

​I change Sabbath Day into Sunday by my power..
~ Pope

https://youtu.be/AX9ByyDi8Sk

​​I change Sabbath Day into Sunday by my power:​​ ​~ Pope​

https://youtu.be/AX9ByyDi8Sk

Sunday, 18 March 2018

Thu Pawimawh leh Khawk

*THU PAWIMAWH LEH KHOK*

From: Joy H. Gangte,
Admin GanggamNews

i Group uh, i Whatsapp Group uh lungsiet um tak mai.... *GanggamNews* kiti, anei tu leh a CREATOR tu...Pu Kiemlou Gangte ahi a.
Amah hi Vangsiet um tak mai in a thin (Liver) ahung na a. Zie chu tuhin, *Cirrhosis* tung hita leh akilom a. Cirrhosis tih chu...it is a late stage of Liver disease, hi dan ahi.
Dam la a ut mah2 a, a inn sung mi ten, atheih kham2 in ana dawn uh a, *Aneih cheng2 uh seng zou kei in*

Ziek chun, tuhin i Group members teu hin, iki *Thuoh pih uh a phalou ahim* ti a, Zie i Group uh Whatsapp group tung tawn ahi, ka hun nget ahi.

A tawm taluo, Atam taluo tih um puon a. In *Cash* a pie ut ten le hithei vek ahi.

Zie anuoi ahi a Bank Account Details ahi...

*SBI A/C DETAILS:*

_Account Holder:_
*Kiemlou Gangte*
_Account No:_
* 3204 77 69 112 *

*ATM No: 4592 0000 4686 8887 *
*IFSC Code:-SBIN0006182*

Thursday, 1 March 2018

Guollui thusim -GALNGAM-

a full a simnuom te di'n
Guollui thusim✒
█ GALNGAM █
as told by: T. Zolien Gangte, Israel

Masanglai in Jauhang kiti khat hi a um a, lo a vat a, a lovat chu a nutsieh thieng thitha teksepi’n “:Jauhang lovat thing kitho suong kitho” atia a tiengkhut a avak zep viel leh a lovat na a thing haw chu a hung ding dawk kit a vatloh a bang zieng sek hi. A zingkhuo a hung vak tieng Jauhang le lokuon ding in a lovatna a chun a chieh kit a ahihleh thangni a anasep na nung muh ding a um ta sek puoh a a ngei ngei ana hi zel sek hi. A muh in mak a sa mah mah a nitak cheng leh sepman umlo ding guol in a taihsan kit zel sek a, khutia a zing a ana um kit zel lai chun nikhat chu hiti hin lunggel a hun nei ta a, “Tuni chu lo kivat henla nitak leh lovat zo vaichieh guol guol in ki kisa henla, ki changgu leh kuo ahim khat sulnung hingei ding ahi” tin nikhat chu a lovat zawh in a engu ta a, a ginchak bang bang chun thitha teksepi’n mawlh a pan a Jauhang lovat thing kitho, suong kitho atih leh thing vatpuksa haw chu ahung ding dawk kit zieng ua tichun vatloh a suok kit vek tai. Zephet chun, Jauhang chu a lungna mah mah zieng ta a lawhna ding la helo a tawpchun bijang (inchung a kimang ‘Bi’) a pan a thitha teksepi chu a mana a bijang chun a kan ta a, teksepi chun “Jauhang, Jauhang thiding kahi, banga na deih, atih phetin “Na mawlh chu ka deih ahi, atih leh thithanu chun a mawlh chu a pie ta a. Jauhang chun thithanu a kan chuh  a phel ta a.

Khutichun a lovat subuoi ding a um ta puoh a , Jauhang chun lungmuong tak in a lovat a zawm zel ta a, a lovat chu lo in a nei ta a. Nikhat chu sangal a lo ah ana lut a amanle a meithal in a na kaplum a, a mahmai a a puok guot leh a lien mah mah zieng a a puozo ta puoh ,a puokpih ding in a in lam ua misam ding a a chieh kal in a sangal kap chuh ana hingkit a ana taidawk ta a.

Sangal nung chuh a zuih zuih leh khuksiekuo (Thithate chenna kawhawm) ah a zuilut a, teksepi chun nganzu ana huona meipang ah a chun a sangal kap khah ana ana tau lut lut zieng a, Jauhang in “Bang ding a ka sakap sa na lak ahim?” atih leh thitha teksepi chun “Bang ahih sie a, bangziek a na kap ahi?” atih leh “Ka lo ah ana lut a pelngawu thuohsagih in ka ka’n in ze chu zahlo in ka buk thang a bal ahung ne’n ka kap ahi” atia. Thithateksei chun sangal kawm ah “A leh Sangal nang phatloh ahi chu chieh kit inla, na kuolna mun mah ah va kuol kit in” atia teksepi chun a sawl kit ta a. Teksepi chun “Sangal tuihang hawpkha cheng thivek un” atia a samsie ta a. Jauhang in a tunphet chun a sa chu a sem ua a huon tau a a neklai u chun thithateksepi’n a sapsiet na chu a guitung a zie sangal sa nekha cheng chu a thizo vek zieng tau ui. Jauhang in mithi cheng chu eksepi’n a piek tiengkhut chuh mang in a kaitho vek kit ta a.Jauhang in mithi a kaitho thei hi tih thu chu khaw cheng gam cheng ahun zel suok ta a , chuleh Jauhang in le chapa meldeihum tak Galngam kit a nei a, a lungsiet mah mah zieng a, a tun a pawt in a nau chu a pawm a kawi sek a. Khuti chun khawcheng a mithi kaithawh theih thu a hung kithan phet chun inlum a um thei ding dinmun inle a um ta puo a, inlum a um sang in khawcheng a sap ahi ta a, a vak viel viel ta a, mahleh khutia sapna lam lam a chieh chu haksa a sa a chuleh mihing hihna ah ki-at na leh kiletsak na a hun nei a mithi kaithoh chule a mungamla tak a pan a a delh zawhloh tampi a um hi. Achangleh a chiehmang kal leh a khoteu a hung thi a, zie tieng chuleh thizinsam in Jauhang kawm ah a chieh sek uaa hung nawploh ding lauh na chun a khoteu chun a chapa it mah mah Galngam thi guol in a gen sek ua zie tieng chuleh Jauhang chu akin a kin in a hung sek a, mahleh a tun tieng uleh Galngam hilo in midang ana hi sek hi, tichun a kaitho zel sek a   khutichun chawmlo kal leh khodang a ding in a kipan dawk zel a, khatvei chuh khawdang a a chieh/um lai tak chun a chapa Galngam chu a hung thi tak tak ta a, thizinsam a chieh te chun a asmdawk zo ta puou a, midang hikit tho tho ding tia chieh zienglo in a um ta a. A zing inle a chieh nai diek puoi, khuti chun a zing kit a chu a chieh leh a chapa chu ana hi ak tak ta a, a mithi kaihthawhna mawlh chu dawm a tamveipi a khet nung inle a phachuom puoh a a tawp a hahkhet khet a a khet leh a hung pau ham a a hindawk kit na ding in thihna  asawt ta hah khet a a khet kit leh Galngam chun “Hepa ei khet khet dah zieng tan , hingdawk zo diek tapuong ka, lo velkhat hun tho unla buh velthum hun at in” atin zephet chun Jauhang chun a chapa athi sa aw chu a ngainuom taluo a a velin a dawng kit leh Galngam chun “Lo velthum hun tho unla buh velkhat hun at un” ati zaw ta a, zeban chu genzo talo in a thipai pai tai.

Jauhang chun a chapa Galngam kha a deihbek ziek in chapa khat a neihbeh kit chu achapa min mah mah Galngam a sa ta a, Galngam chu ahung tangval ta a, Keichalpu gama gam enviel in a va vak a, zie chu thjinglek  khat ahin a kala gam gam kienviel heh tin a dakviel a ziething chuh Keichalpu’n sakhi ahun puotul tula thingbul a chuh avak takleh athita a, Galngam chun mak asa mah mah zieng ta a, Galngam chuh thinglek apat chun a kum a Keichalpu aiphum chuh a vala dawk a, aman thiing (ginger) a kuoh chu a sakhau apan in a ladawk a a kawihzawta a, Keichalpu’n sakhi a vapuok kit chu a takna min maha chu avak tak kit leh a thitapuoh a, a thihleh phet chun Keichalpun a ai-sel chuh a khuotdawk a avaknak a “Kei ati-gim nam thim, namlo thim” ati a agen leh thinglek a gam enpa Galngam chuh a nuih ahung za a, a nuih leh, Keichalpu chun ahun mu a, Galngam in “Hungkal inla kizawl (guolchan) hiti atih leh Keichalpu chunle “Nang hungkum inla kizawl hitiu ati kita, Galngam chun ahi puoi khuti chu ahih leh kei hungkum ka tin, nangle hungkal inla akimtak ah ki cawi hitin chawmthai tin kizawl khiti atih phet in, khuti chun a bawl ua, aki zawl tau hi.

Keichalpu’n “zawl kei uh inlam ah chieh hiti aw” atia, Keichalpu chunle aw ati a, inlamah a chieh uh a, in chu a gamlat bek ziekin in chuh a tungzo ta puou a, nekding la umlo, gamsa bek mata nekmai aguo tau a, Galngam in “Zawl ken hunhawl ing ka tin, ama bei in (a pawpna umlo in) ki thahsiek hiti aw” ati a, Galngam chun sazu ahun hawia Keichalpu’n ana that ta a. Aleh Keichapu’n ka thahna mapawn hawltie leh atia, Galngam chun a hawl leh a pehna, a sihna a muhphet in a gen leh Keichalpu chun Galngam chu huphulh ta luo chun a ngik ta a, Keichalpu’n “Zawl, kenle a mapawn bei ka that mawhkei in, tuhin nangin hun hawi ta”. atia chun Galngamchun Keichalpu sazuk hun hawih chu a thalpi chun ana kap a, a thalchang a ladawk a, khuoigip in a mapawn chuh a chalbing a, amul phatphatna a bawtdawk a khuoigip a chuh a phuh leh a mapawn chu muhding aum ta puoha, Keichalpu’n a ma ahawl leh a mutapuoha, zie phetchun, Keichalpu’n (Keimi) Galngam chuh a huphulh mah mah ta a, avak ngikkit a, Galngam in KZawlpa, guolpha avak tih leh Keichalpu’n a ngik chuh a haikit ta a, zemun a chun a sa thahgel uchu a kawihkhawm ua, sasem na ding leh a nawpna ding a ngaihziek in Galngam in “Lawipa muola phelen len aksi meikhu valak na ngapcha zawm? ahihloh leh i thang a luicha gihen hen khu va khaih na ngapcha zawm?” atih phetin Keichalpu’n mei (aksi khu ka vala ngapcha zawi atia, muolkhat kalkhat tia a va chieh lele a gamla deuh deuh zieng in, a tih phetin Galngam chu mei (aksi) la ding chun a kipan dawk zaw ta a, Muoldang ah a chieh a meisel liendeuh a siema meituk in atu a, ahun de ta a. A hungtun phet chun Keichalpu’n a huphulh deuh deuh ziek chun ana ngik kit a ahileh Galngam chun “Zawlpha guolpha hitichun iki gngik dem” atih phet chun ahungpha kit ta a.

Thing a chawmkhawm uh a, a samat gel uchuh a sem ua, Galngam chun a em a a nek leh Keichalpu chun a sielin ane a, Galngam chun “Zawl keia hih vak ne tie” atih leh Keichalpu chun “Zawl nanga hih akha ta luoi ati a, Keichalpun “Zawl kei ahi vak ne tie leh” atih kit leh Galngam chun “zawl, nanga hih a thangnam ta luoi” ati kit zel hi. Sa puokna ding in palbawm a hun sa tau a, Galngam chun “Zawl i palbvawm sak hih a neu na lawm lawm e, sa zie zah zah puokna ding hin atih leh Keichalpu chun “Ken hun siem ka” atia a vak siem leh sa cheng chu bawm neucha sunga chun a siembei kei zieng ta a, Galngam  in a zawlpa bawmsunga sa a siemdan chu mak asa a, avak zkisukpuk khapalh sak a, zawl vak siem kit tie atih leh Keichalpu chun “Zawl na lungthim chu ka hemawh puoi, bamte a chun na chil siet inla, siem leh chun nangle siemthei ding na hi atih leh Galngam chunle a siem a a siemthei zieng ta a. A kipandawk ua, Keichalpu inlam zuon chun a chieh tau a, lamkal a chun muncham lientak mai a changsan (nahchang chikhat) ding helhhulh zieng lak atung ua, nuom a sak ziek chun Galngam in “Zawl, zie mun hih pupa nunchan zilna ding in a pha na ding e” atihleh Keichalpu’n “Aleh zawl, hunzil maita leh, atih sak a, Galngam in changsan lak chuh a chemjam in a vaia ahihleh a puklem lum zieng ta a. “Zawl nei lauh leh nei sehna ding ti’n chal-ek tang (tangel-ek) tangkhat a pie a, Keichalpu chu a lau mah mah zieng ta a, chalektang chun a sep ta a, Galngam chu changsan vat chu a nasat bek ziek in Keichalpu chun a ngikkit ta a,Galngam changsan vat chu a nasat bek ziek in  Keichalpu chun a ngikkit ta a, Galngam in “E zawlpha guolpha, lawipha ki kingik kitzela atih leh ahungpha kit ta a, a chiehzawmzel uleh hamphul (hampa tamtak) mun apha kit tau a, Keichalpu’n “zawl pupa nunchan zilna ding in a pha na maizen e” atih  leh Galngam chun “Hun zil ta leh a tih leh Keichalpu chunle a vak bawl ta a. “Zawl nei lauh leh neiseh na ding “ tin chal-ektang (tangtel-ek) khat a pie a, Keichalpu chun chamlak ahun bawh puot puot ta a (sazuk a suoka) Galngam inla a lau him him ta puoh a, Keichalpu chawltaluo chuh a lawipa lauh loh ziek chun Galngam chuh a huphulh ta luoa, a ngik kit a, Galngam chun “Zawlpha guolpha, atih leh a ngik chu a haita a . a chieh zawmzel uleh inn a tunkhawng khawng tau a, Galngam in in a tunphet uchun “I nu leh i pa khawia um ahiu em?” tin a hawlviel a, Keichalpu chun “Zawl inu leh ipa khu mi tih takle a hi puou ie, insunglam a khun puonkul aki kaihkhum ukhu.” atia. Galngam chu insunglam ah a chieha a va et leh a nuleh pa ha (teeth) chu vawt (leach) tampi aum chek chuk zieng a, a zieu pawl diek duok  zieng a um chuh Galngam in a muhphet in Saihanot a pan a losan a hela, a nawtleh vawt haw chu a pulhtha lemlum zieng a, Keichalpu nu le pa chu akipak bek ziek un “Bawi, bang na deih hi?” atiu a ahihleh Galngam chun “nmai a na theigah (khival) ukhu ka deih hi” atih leh anule pa chun “Bawi khuti chu ahihleh na deih zat zat kilawh inla ahinla a lailunga theivang khu na zawlpa’n it ding hia hilele na tawhna a nal ziek a kithawlhpuk guol in kipuk inla, ahinla, a gah chu lo tho inla, Henu ! ka ketha ta vang hi tinla lotho tho in” atiu a tichun Galngam chu a kipan a a zawlpa it pen huon lailung a um chuh a kithawlhpuk guol in a ki puksak a tichun a lo tho tho tai.Keichalpu chemtat chun a lawipa Galngam in a a thei it pen a lawh chu pammaih a sa a a it bek ziek chun “Khaih aw, ka zawlpa ka guolpha hi kileh chun hiti hin ki hun pettan zieng leh” tin a chemtatna suong chuh a pettan mawk mawk zieng a. Keichalpu nulepa chun “Ngawl le na ngawl hi, na zawlpa zebang a hih pha a, anu le pa et a ei en a, a suohpih et a hun en a, nang khutia chu na khutih” tin a gai ua Galngam chun inlam a kilehkit ding lung a hun vei ta a, a zawlpa kawm ah “Zawl, inlam ka phaklohna le a sawt ta’n , chieh mai ing ka tin awl in hung kit zel nang ka” atia khuti chun chieh ding in a kisa ta a. A zawlpa Keichalpu chun a hung kit khak leh tin a hung kit tieng leh ahung kihetmasak theih na ding tin a zawlpa kawm a chun “Zawl , an hung kit tieng leh khuomuol ahin gikhuong (Dak) ana tak ing ka tin, zie dak chu na hung tieng hun khen malam inla zie zawh tieng chuleh hunglut in aw. Hun khen malam lo in hung lut ki’n aw!” ti’n a vaithak ta a. Galngam chun a nusieh tai.
Galngam chu chawmlo in inn a tung ta a, a thilpuok haw chu in a tut a, tichun nuom tak in a ki chawl ta a. Ahin chawmlo kal in a zawlpa Keichalpu kawmlam a ding chun chieh a guokit ta a. Bang ziek a a zawlpa’n na hung kit tieng dak hun khen masa phawt inla zie zawh tieng chuleh hung ham in a tih ahi die aw! a tia alunghimawh ten a, ahinla zie chule va kichieh leh kimu tan tin a zawlpa zie pi leh a hindan pangai chu mit ngei a va mu ding ahi tai tih a lunggulh ten hi. Tichun a kipan a a zawlpa te khuo lam zuon chun a chieh kit tai. a chieh zing lai chun chawmlo in khuomuol chu a tung ta a. A zawlpa’n a thuvaithak kha a hezing a, mahleh a thuzawp sang in a guk a et a a mizie chu hetmasak a zie zawh tieng chuleh lampi/khuomuol lam a vaihkit a dak chu va khet a zie zawh tieng chuleh a lawipa kihetsak ding tih chu a lunggulh ta a. Khuomuol chun a zawlpa Keichalpu dak/gikhuong (bell) kitak chu a mu a mahleh khenmalam ta lo in ava en gu zaw ta a.a ginchak banglo tak chun a zawlpa te chu mihing banglo in gancha zawng a bat na tieng ule a um a chun a a mizieu chu mihing melpu mah leu mei a nei ua zawng a bang ua,  naupang kichiem ana um ua zie te kawmnaih a chun a nule pa teu in innah a na kan uh a, a chateu chun “Nangpa mei sangin keipa mei a sau zawi, nang mei sang in kei mei a sau zawi, nangnu mei sang in kei nu mei a sau zawi” atiu a a chawmluk luk zieng ua, zie chu a muh phet in “Aw khutihi ahi ngut a ahipuoh dem ! Khuong hun khen malam tei tei in la zie zawh tieng chuleh hung lut ham in tia ka zawlpa’n ei na hilh malam khah atia, khuomuol lam ah a vai kit a gikhuong chu a va khen a, gikhuong git a hetphet chun Keichalpu chun a miteu kawm a chun “Na mei uchu sutum chiet un, ka zawlpa a hung tai” a tia  zie zawh chun Galngam chuh a va chieh a ahihleh tun chuh amei uh muh ding aum ta puo a mihing mah a bang kit tau ui..

Galngam in a um chun a naupa khuolzin a a zawlpa inlam a chieh hun hungtung hak a sa ta a, Ni leh tha ki het zel in anaupa mel muh ding in a lang puoh a, Inlam a hung tunloh chu a lungkham mah mah zieng ta a, a tawp chun a naupa hawl ding chun a zawlpa inla Keichalpu te khuo a chun a chieh ta a. a tun phet chun Keichalpu kawm achun “Zawl i naupa hung kha na na mu kha?”atih leh Keichalpu chun “Ka he kha mawh na e, i nu leh ipa khawi a um ahim ahung tia hung kha ahi die aw, inu leh pa a va muh phet in ‘Henu’ ka lau na e atia ahung ki chawm dawk a kana petlum a ka khuozang un ka kihawm tau kha e” atih leh Galngam chu lungdawng in tihna ding ahe puoh a a zawlpa la a iplah thei puoh a a ziek chu a naupa kawm a le a mizie a hilhsa ahia chun a naupa chu iplah mahleh gaihtheih, thoh theih ahi ta puoh a a tawp in a sa kisem kihawmthang chu chawmkhawm a sukhin kit ding a guo tau a.A sa chu a chawmkhawm uh a ahihleh a sa dang cheng vang a chawm kim kit thei uh a mahleh meithainu chan chu a zaknuoi a ana hi kha a, ana nekzawh ahih tak ziek chun a zaknuoi ding aum ta puoh a, a chawh hin kit phet u chun zaknuoi ding in baktha a bulhsak ua, Galngam nau a hung tun kit phet in Galngam kawm ah “He u ka ipmu sawt na lawm lawm e maw? atih leh Galngam in “Na ihmusawt leh lawtloh kei hung kileng kihe ven na ti, na zaknuoi chule kimtalo ahi chu vak khawih leh chun “ atia a naupa chunle a vak khawih leh  a thi kit ta a.

Galngam chun anau luong chu a inlam ah aki puok a phatakin a vui a, dawizu tamtak a huon a zie chuh nganpekzu’n (Dawizu) a siem a Keichalpu inlam ah a chieh kit a, Keichalpu kieng ah “Zawl kivak lawm hitiu aw, kivak lawm hiting un, ken hun vak masang ka ting a zawh leh nang nei vak ding” ati a tichun a khuozang un a sam a zu chu a nekhawm tau a, a kham phet un nganpekzu chu a pie a, achep masa tiem chu a thi kawm kawm zelua, a thi haw chu a matiem in kawk (bawm) sungah a siem zel a, nisatum kuon chun Keichalpuchun “Zawl, ka vengteu chu hun samta leh chieh tang kau” atih leh Galngam in “Zawl a kham thei ta luou in puihdawk but ding a um puou, malcha tui poh in hun tulh kati’n, dum khu poh in hun thut ing ka tin, a khamphat tieng uleh hun sawl mai ing ka, atih phet in Keichalpu chunle a taihsan ta a, zephet chun Galngamin a luchang uh atan a, a nau thanchung chu thuoh sagih in a um kivelsak ta a, khawvak tieng ale a khuoteu inkuon in a kilawi a umloh ziek un Keichalpu chun ava sutha kita, a khawte lu, Galngam than a umna chu Keichalpu’n a muhphet in Galngam kawm ah “Zawl aki gal ihi maita mawle !” ati a, Keichalpu’n “Zawl a thimasa zaw zaw chu Daikungpu sielpi ki kiphik a iki kuosah ding aw” atihleh Galngam in “Awle zawl na tih bang chun hi hen” ati a, tichun a kipan tau a.

Galngam in lo nih a nei a, a zi kieng ah “Tunia lounai a kuon ding ka hi, ka zawlpa a hung tieng leh lo gamla a kuon ahi ana ti’n aw, atia Keichalpu a hung phet in Galngam zi chun “Zawlpa, tuni na hung vaigeni deuh a, na zawlpa lo ah a kuon man ta a, na va chiehpai ding leh lo gamla a kuon ahi” atihsak tai. Galngam chuh loa a kuon chun a nasep ding dawnlo in amah lim (milim) thing in a sui a, a zing in logamla’n a kuon a a zi kawm ah “Ka zawlpa’n ei hung hawl chun lo nai a kuon ahi ana ti’n aw” atin a zi a vaithak kit a, a gen guol mah chun a zawlpa Keichalpu chu Galngam hawl in ahung kit a a zawlpa zinu kawm a chuh Keichalpu chun “Tuni ka zawlpa khawi lam a pha? Lokuon a chieh ahi?” atih leh a zi chun “Tuni’n le a vaima ten kit a lo nai a kuon ahi” ana tia. Galngam chun lolai a chun a lim (milim) thing in a sui zel a, a zawh phet in a zi kawm ah “Tun chuh lo gamla a kuon ding ka hia, ka zawlpa ahung tieng leh lo gamla a kuon a hi hun tii tan aw!”a lim chu buk ah a kuosak a puon a khuh a, inkamah a pang a Keichalpu ahung phet chun “Zawl ka bawl ie” ati a, a hawh leh Galngam inkam a um chun le, Zawl kenle ka bawl ie” atia a thalpi a avak kap leh Keichalpu chu a kapkha ta a, Keichalpu chu a thih ding kuon chun “Zawl Dawikungpu sielpi ki kiphik a ki kawsah ding kha na he nalai maw Zawl” ati malam a athi tai.

A zawlpa Keichalpu thih zo nung chun Galngam in a zawlpa kawsah ding kha a hezing a, Dawikungpu siel kai ding in Galngam achieh a, in a tunphet chun` Dawikungpu’n “A muol kawi in na kawi a, a tui kawi in na kawi a, ka tapsak ah na hung chu maw” atih leh Galngam in “A muolzang in ka zang a, a tui zang in ka zang a, na tapsak a hung chu ka hi.” ati zel a, zan ahung hita a Galngam chu a ipmu guolin a pawlam zalkhun ah tuibuk nakham guola Dawikungpu’n a ngaih/het ding in a chep a, a puonsilh chuh a mit zawntak a atvang a, a etguk leh Dawikungpun taptebuh ala a Galngam nek ding in a tuha amin ding kuon in Galngam in a kha kipi a suok sak a, meihawl haw chuh gitcha a suoksak a, lungthu haw chuh saguol a suoksak a, a buh tuh chuh a neksawhsak a, Dawikungpun taptebuh chu a tuh pha zel a, zie chun neukhat ala a (buh chuh neukhat a la a) Galngam nek ding in a huona, an nek theih ding ahih phet in Galngam nek ding chuh kuong achun taptebuh chu Dawikungpun a thuksak a achate nek ding chu buh tak a thuksak a, Galngam nek ding a um chun Galngam in Dawi buh ahih ahe mah mah zieng a zephetchun Galngam in “Entie, na buh sut nih khu aki khentuoh mawt mawt zieng ui” atih leh zingcheng a khutisek ahiu, a dan uh ahi khu atihsak a “Entie entie Dawikungpu khawlai akhun saguol a dim mepmup zieng ui” atih leh zing chenga a dan ahi tih sak kit a, “Entie, entie Dawikungpu muol le muol a ki tattuoh muk muk zieng ui” atia Galngam in a gen kit phet chun Dawikungpu’n le a va en khawng ta a. A en a achieh kal chun a nek ding an chu ana heimang a Dawikungpu nekding chuh aman a neta a, amah nek ding chuh Dawikungpu chuh a nek sak tai.

Dawikungpu chun a nek chuh amah a lo zaw ding ne ahihlam a kihe puoh a, a ne chuk chuk a an nek zawh phet chun khaukuol a pana Galngam in innuoi ah siel khit ding in ana pang a, Dawikungpu chun lungsiel hawnpi chu ahun nawhdawk a, zie chu Galngam in ana ki khih khelhsak sek a Dawikungpu’n “Galngam, khatchale aum ta puoi” atih leh Galngam in “Khuomuol haw thingbawng haw chu hun bankhet leh chun” atia. Dawikungpu’n ahun khet leh sielpi ki kiphik ahung pawt ta a, Galngam in ana kimat a inlam ah a chieh pih ta a.

Dawikungpu’n a delhzui a luipang ah suongchung ah a chu a, “galngam na sielkhau chu tawh na khut kimat heh uo” atih leh Galngam inle “Dawikungpu na zutna suong chutawh na taw kimat he uo” aleh tih a a genguol chun a um gel gel tau a, Dawikungpu chun “Na khut tawh na siel khau chu ki khen kit henla na siel chu na in damtak in tut a aw” atih kit leh Galngam inle “Dawikungpu na taw sumkhat tawh na chutna suong kimat henla inlam ah chieh kit ah aw” ati kit a phetchun a gen guol guol uchun a inlam gel uh atung kit tau ui.

In a tunphet chun Galngam chun a zawlpa Dawikungpu kawsah na ding chun Dawikungpu siel chu a mang a tichun a zawlpa tawh a thutiem uh a su guitung tai.

*Beita....*